In De Baarsjes storten zes basisscholen zich zes weken op filosofie.
De islamitische school As Siddieq is een van de deelnemers. 'Zijn we
allemaal gelijk?'

Dinsdagochtend 9.08 uur. In het klaslokaal bij groep 8 van de
islamitische basisschool As Siddieq in de Van Riebeekstraat zitten
dertien jongetjes. Buiten miezert het. De kinderen hebben de slaap
nog in de ogen, maar dat weerhoudt 'socratisch' gespreksleider
Maaike Merckens er niet van om een ingewikkelde vraag de klas in
te slingeren: Wat is filosofie? Chihab zit onmiddellijk met zijn vinger
omhoog. "Je gedachten vooruit laten denken op levensvragen."

Tot vanochtend had hij nog nooit van filosofie gehoord, maar de Van
Dale bood uitkomst. "We hebben net nog gekeken wat het betekent."

Gisteren is op de As Siddieq en nog vijf andere basisscholen in De
Baarsjes het project Samenleven doe je zo/filosoferen met kinderen
begonnen. Het stadsdeel heeft tien basisscholen in De Baarsjes
gevraagd naar hun ideeën hoe thema's als 'burgerschap en veiligheid'
in de klas aan de orde kunnen komen. Het antwoord: filosofieles. Zes
weken lang worden verschillende thema's behandeld, zoals: 'Zijn we
allemaal gelijk?', 'Zijn we allemaal verplicht om te werken?', én -de
grote vraag die op deze ochtend centraal staat- 'Moet je het altijd
eens zijn met anderen?'. In de laatste bijeenkomst stellen de
kinderen een lijst met vragen op waarmee ze op straat interviews
gaan doen. De resultaten worden in een boek gebundeld.

Maar eerst dus de vraag of je een eigen mening mag hebben.
Soufyan: "Ja, maar je mag de mensen niet kwetsen."

Tegen de ramen hangen tekeningen met teksten als 'Stop met
discriminatie', aan de muur een leeswijzer voor begrijpend lezen en
aan een draad die dwars door de klas is gespannen, hangen
kleurplaten van moskeeën. De As Siddieq heeft banden met de
fundamentalistische Al Tawheedmoskee en dus een reputatie. De
school staat onder verscherpt toezicht van de Onderwijsinspectie, die
vorig jaar overigens blij verrast was door de veranderingen op
school. Zo zijn er nu voldoende bekwame leraren, zijn de klassen niet
te groot en is er een directiestatuut opgesteld. De school bood echter
nog geen lessen op het gebied van burgerschap en integratie, ook
een eis van de Onderwijsinspectie. Die filosofieles kwam dus als
geroepen.

Merckens: "Kennen jullie een land waar je geen eigen mening mag
hebben. "China," roept een jongen. Een ander: "Guinee-Bissau." Nog
een: "Marokko." Soufyan: Frankrijk." Waarom Frankrijk?, wil
Merckens weten. Soufyan: "Sarkozy luistert niet." Geert Wilders komt
nog even ter sprake, ook een man met een eigen mening immers.
"Hij zegt dat moslims het land uit moeten," zegt Chihab, "maar dat
kan helemaal niet." Chihab moet wel toegeven dat Wilders zich in
moslims verdiept. Hij trekt alleen heel verkeerde conclusies.

Na afloop van de les kijkt Merckens tevreden terug. "Ik was heel
benieuwd of de kinderen hier nou anders zouden reageren dan
elders. Ja dus. Ze zijn heel erg correct. Op andere scholen denk je
tijdens zo'n les nog wel eens: nou, nou. Dan vraag je je toch af: zijn
ze hier gedrild om zo te antwoorden? Maar nee, ook als je
doorvraagt, houden ze vol." 

​